Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọkara nke ọnwụ cancer ndị okenye nwere ike igbochi site na mgbanwe ndụ na ndụ ahụike, dịka nchọpụta ọhụrụ sitere na American Cancer Society. Ọmụmụ ihe a na-agbawa obi na-ekpughe mmetụta dị ukwuu nke ihe ize ndụ nwere ike ịgbanwe na mmepe ọrịa cancer na ọganihu. Nchọpụta nyocha na-egosi na ihe dịka 40% nke ndị okenye US gbara afọ 30 na karịa nọ n'ihe ize ndụ maka ọrịa kansa, na-eme ka ọ dị oke mkpa ịghọta ọrụ nhọrọ ndụ na igbochi ọrịa kansa na ịkwalite ahụike zuru oke.
Dr. Arif Kamal, onye isi ndị ọrịa maka American Cancer Society, kwusiri ike mkpa mgbanwe dị irè na ndụ kwa ụbọchị iji belata ihe ize ndụ cancer. Ọmụmụ ihe ahụ chọpụtara ọtụtụ isi ihe dị ize ndụ nwere ike ịgbanwe, yana ise siga na-apụta dị ka ihe kacha akpata ọrịa kansa na ọnwụ. N'ezie, ise siga naanị na-akpata ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu onye n'ime ọrịa kansa ise na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu onye n'ime ọnwụ kansa atọ. Nke a na-egosi mkpa ọ dị ngwa ngwa maka atụmatụ ịkwụsị ise siga na nkwado maka ndị chọrọ ịkwụsị àgwà ọjọọ a.
Na mgbakwunye na ise siga, ihe ndị ọzọ bụ isi ihe ize ndụ gụnyere ibu ibu, ịṅụbiga mmanya ókè, enweghị mmega ahụ, nhọrọ nri adịghị mma, na ọrịa ndị dị ka HPV. Nchọpụta ndị a na-egosi njikọ nke ihe ndụ ndụ na mmetụta ha na ihe ize ndụ cancer. Site n'ịgbasa ihe ndị a nwere ike ịmegharị ihe ize ndụ, ndị mmadụ n'otu n'otu nwere ike ịme ihe ngwa ngwa iji belata ohere nke ọrịa cancer ma melite ahụike zuru oke.
Ọmụmụ ihe ahụ, nyocha zuru oke nke ihe ize ndụ 18 nwere ike gbanwee maka ụdị ọrịa kansa 30 dị iche iche, na-ekpughe mmetụta dị ịtụnanya nke nhọrọ ndụ na ọrịa kansa na ọnwụ. Na 2019 naanị, ihe ndị a kpatara ihe karịrị 700,000 ọrịa kansa ọhụrụ yana ihe karịrị ọnwụ 262,000. Ihe omuma a gosiputara mkpa ngwa ngwa maka agụmakwụkwọ zuru oke na ntinye aka iji mee ka ndị mmadụ nwee ike ime mkpebi ziri ezi gbasara ahụike na ọdịmma ha.
Ọ dị mkpa ịghọta na ọrịa kansa na-apụta n'ihi mmebi DNA ma ọ bụ mgbanwe na isi mmalite nri na ahụ. Ọ bụ ezie na mkpụrụ ndụ ihe nketa na gburugburu ebe obibi na-ekerekwa òkè, nchọpụta a na-eme ka ọ pụta ìhè na ihe ize ndụ nwere ike ịgbanwe na-akpata ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ọrịa cancer na ọnwụ. Dịka ọmụmaatụ, ikpughe na ìhè anyanwụ nwere ike ime ka DNA mebie ma mee ka ọrịa cancer anụ ahụ dịkwuo elu, ebe hormones nke mkpụrụ ndụ abụba na-emepụta nwere ike inye nri maka ụfọdụ ụdị ọrịa cancer.
Ọrịa cancer na-etolite n'ihi na DNA mebiri ma ọ bụ nwee isi iyi nri, Kamal kwuru. Ihe ndị ọzọ, dị ka mkpụrụ ndụ ihe nketa ma ọ bụ ihe gburugburu ebe obibi, nwekwara ike itinye aka na ọnọdụ ndụ ndị a, mana ihe ize ndụ mgbanwe na-akọwa ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ọrịa cancer na ọnwụ karịa ihe ndị ọzọ a maara. Dịka ọmụmaatụ, ikpughe na ìhè anyanwụ nwere ike imebi DNA ma kpatara ọrịa kansa anụ ahụ, mkpụrụ ndụ abụba na-emepụtakwa homonụ ndị nwere ike inye nri maka ụfọdụ ọrịa cancer.
Kamal kwuru, "Mgbe ha nwesịrị ọrịa kansa, ndị mmadụ na-enwekarị mmetụta na ha enweghị ike ịchịkwa onwe ha." "Ndị mmadụ ga-eche na ọ bụ ihe ọjọọ ma ọ bụ mkpụrụ ndụ ihe nketa ọjọọ, mana ndị mmadụ chọrọ njikwa na ụlọ ọrụ."
Nnyocha ọhụrụ na-egosi na ụfọdụ ọrịa cancer na-adị mfe igbochi karịa ndị ọzọ. Mana n'ime 19 n'ime ọrịa cancer 30 a nyochara, ihe karịrị ọkara nke ọrịa ọhụrụ kpatara ihe egwu nwere ike ịgbanwe.
Dịkarịa ala, 80% nke ọrịa ọhụrụ nke ọrịa 10 nwere ike ịpụta na ihe ize ndụ nwere ike ịgbanwe, gụnyere ihe karịrị 90% nke melanoma metụtara radieshon ultraviolet na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ikpe niile nke ọrịa cancer cervical jikọtara ya na ọrịa HPV, nke nwere ike igbochi site na ịgba ọgwụ mgbochi.
Ọrịa cancer akpa ume bụ ọrịa nwere ọnụ ọgụgụ kachasị ukwuu nke ihe ize ndụ nwere ike ịgbanwe, yana ihe karịrị 104,000 na ụmụ nwoke na ihe karịrị 97,000 na ụmụ nwanyị, na ihe ka ukwuu n'ihe metụtara ise siga.
Mgbe ise siga, ibu oke ibu bụ ihe nke abụọ na-ebute ọrịa kansa, na-aza ihe dịka 5% nke ọrịa ọhụrụ na ụmụ nwoke yana ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 11% nke ikpe ọhụrụ na ụmụ nwanyị. Nnyocha ọhụrụ chọpụtara na ibu ibu na-ejikọta ihe karịrị otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ọnwụ sitere na endometrial, gallbladder, esophageal, imeju na akụrụ akụrụ.
Nnyocha ọzọ e mere n'oge na-adịbeghị anya chọpụtara na ndị na-aṅụ ọgwụ na-ewu ewu na-efunahụ ibu na ọrịa shuga dị ka Ozempic na Wegovy nwere nnukwu ihe ize ndụ nke ụfọdụ ọrịa cancer.
"N'ụzọ ụfọdụ, oke ibu na-emerụ ụmụ mmadụ dị ka ịṅụ sịga," ka Dr. Marcus Plescia, onye isi nlekọta ahụike nke Òtù Na-ahụ Maka Ndị Ọrụ Na-ahụ Maka Ọchịchị na Obodo, kwuru, bụ onye na-etinyeghị aka n'ọmụmụ ihe ọhụrụ ahụ ma na-arụ ọrụ na mbụ site na mgbochi ọrịa cancer. mmemme.
Ịbanye n'ọtụtụ "ihe ize ndụ omume omume" - dị ka ịkwụsị ise siga, iri nri na mgbatị ahụ - nwere ike "gbanwee nke ọma ọrịa ọrịa na-adịghị ala ala na nsonaazụ," Plessia kwuru. Ọrịa cancer bụ otu n'ime ọrịa ndị ahụ na-adịghị ala ala, dị ka ọrịa obi ma ọ bụ ọrịa shuga.
Ndị na-eme iwu na ndị ọrụ ahụike kwesịrị ịrụ ọrụ iji "mepụta gburugburu ebe dị mma maka ndị mmadụ ma mee ka ahụike bụrụ nhọrọ dị mfe," ka o kwuru. Nke a dị mkpa karịsịa maka ndị bi na obodo ndị nwere akụkọ ihe mere eme, ebe ọ nwere ike ọ gaghị adị mma ịmega ahụ ma na-echekwa nri ahụike nwere ike ọ gaghị adị mfe ịnweta.
Ka ọnụ ọgụgụ nke ọrịa kansa mmalite na-arị elu na US, ọ dị mkpa karịsịa ịzụlite àgwà ahụike n'oge, ndị ọkachamara kwuru. Ozugbo ịmalite ise siga ma ọ bụ felata ibu ị na-enweta, ịkwụsị ise siga na-esiwanye ike karị.
Ma “ọ dịghị mgbe akaha ime mgbanwe ndị a,” Plescia kwuru. "Ịgbanwe (àgwà ahụike) n'ọdịnihu na ndụ nwere ike ịkpata nnukwu nsonaazụ."
Ndị ọkachamara na-ekwu na mgbanwe ndụ nke na-ebelata ikpughe ihe ụfọdụ nwere ike ibelata ọrịa kansa ngwa ngwa.
"Cancer bụ ọrịa nke ahụ na-alụ ọgụ kwa ụbọchị n'oge usoro nkewa sel," Kamal kwuru. "Ọ bụ ihe egwu ị na-eche ihu kwa ụbọchị, nke pụtara ibelata ya nwekwara ike ịbara gị uru kwa ụbọchị."
Nsonaazụ nke ọmụmụ a dị ukwuu n'ihi na ha na-akọwapụta ikike mgbochi site na mgbanwe ndụ. Site n'ibute ụzọ ndụ ahụike, njikwa ibu na ahụike zuru oke, ndị mmadụ n'otu n'otu nwere ike belata ihe ize ndụ nke ọrịa kansa. Nke a na-agụnye iri nri kwesịrị ekwesị na nke na-edozi ahụ, na-emega ahụ mgbe niile, ịnọgide na-enwe ahụ ike na izere àgwà ndị na-emerụ ahụ dị ka ise siga na ịṅụbiga mmanya ókè.
Oge nzipu: Jul-15-2024